Eva's portret van de Digitale StudieCoach Digitale StudieCoach
Studiestress
Neuro-fysiologische reacties
  • De klassieke stress theorie; psychofysiologische reacties op onmiddellijk gevaar (Cannon, Selye)
    • fight
    • flight
    De korte termijn reacties kunnen zich ontwikkelen tot een lange termijn manier van leven: chronische stress die de gezondheid aantast.

  • Meer recente aanvullingen
    • attitude t.a.v. stress; 'stress hardiness' (stressbestendig) heeft 3 kenmerken: commitment, control en challenge (Kobasa)
    • tending instict en niet alleen fight - flight; verschillen tussen mannen en vrouwen (Taylor)
    • beeldvormende technieken (scanning); amygdala en hogere hersencentra
Psychologische reacties: self-efficacy, (studie)stress
  • Twee vragen aan het begin van een (studie)taak (self-efficacy theory, Bandura)
    1. outcome expectancy ('heb ik hier iets aan?')
    2. self-efficacy expectancy; 'belief' ('geloof ik dat ik dit aankan?')
    3. VOS
    4. GIS

  • Twee vragen aan het begin van een (studie)taak (stress theory, Lazarus)
    1. hoe zwaar is deze taak?
    2. wat zijn mijn 'resources'?
  • Vergelijking van de zwaarte van de taak en de schatting van de eigen 'resources' leidt tot:
    1. emotional coping (omgaan met emoties)
    2. instrumental coping (omgaan met de taak)
    Geloof een taak aan te kunnen hangt samen met een vergelijking van de zwaarte van de taak en de schatting van de eigen 'resources'. Dit heeft effect op het (studie)gedrag.

    1. Schatting van de zwaarte van de taak
    2. Schatting van de eigen 'resources'
    3. Effect van vergelijking van schatting 1 en 2
    1.1 overschatting
    2.1 onderschatting
    3.1.1 zeer veel werken

    3.1.2 nauwelijks werken
    1.2 onderschatting

    2.2 overschatting

    3.2 niet werken

    • Een praktijk model: 'de gouden driehoek'

  • De 'gouden driehoek'

    Zelf-bekwaamheid (op studiegebied)

    Prestaties (op studiegebied) en attributies Concrete, haalbare (sub)doelen

  • Waargenomen oorzaken van gebeurtenissen (attributietheorie)
    1. intern - extern (bv. persoonlijke eigenschappen en omstandigheden)
    2. stabiel - instabiel (bv. inspanning en geluk)
    3. globaal - specifiek (bv. haalbare studie en gemakkelijk tentamen)
    • Mindfulness
    • 'Anders leren omgaan met' / 'houding vinden t.a.v.' sensaties, gevoelens en gedachten.

      • aandacht voor hier en nu i.p.v. piekeren over vroeger of de toekomst
      • observatie i.p.v. in iets opgaan
      • acceptatie zonder oordeel i.p.v. vermijden of vechten met jezelf of anderen
      • en niet te vergeten compassie en vriendelijkheid i.p.v. woede en verbittering
        • Mindfulness Based Stress Reduction (Kabat-Zinn)
        • Mindfulness Based Cognitive Therapy (Segal, Williams & Teasdale)
        • Aandachtstraining

      • animatie 3 aspecten mindfulness"
      • informatie, oefeningen en 'Vragenlijst Alledaagse Ervaringen' op de mindfulness pagina's
      • omgaan met examenstress

    • mindfulness - mindlessness (Ellen Langer)
      Wees 'mindful' met vraagtekens: unconditional truths vs. creative uncertain; niet als Roodkapje, maar meer als de
    Robert M. Topman, Studentenpsycholoog b.d., Universiteit Leiden